Με μια νέα εγκύκλιο, την 21/2025, ο ΕΦΚΑ προχωρά σε οριστική διευθέτηση του καθεστώτος απαλλαγής από ασφαλιστικές εισφορές στις προσαυξήσεις για νυχτερινή εργασία, εργασία κατά Κυριακές και αργίες, καθώς και για υπερεργασία και υπερωρίες. Η εγκύκλιος έρχεται να αντικαταστήσει και να ανακαλέσει την προηγούμενη 19/2025, η οποία, παρά την αρχική πρόβλεψη για απαλλαγή, άφηνε «γκρίζες ζώνες» και περιθώρια διαφορετικών ερμηνειών από λογιστήρια και επιχειρήσεις.
Γιατί ανακλήθηκε η παλιά εγκύκλιος
Η 19/2025 είχε προκαλέσει αμηχανία σε μεγάλο μέρος της αγοράς εργασίας, καθώς δεν διευκρίνιζε πλήρως τι ισχύει όταν οι προσαυξήσεις καταβάλλονται με ποσοστό υψηλότερο από το τυπικό του νόμου. Το αποτέλεσμα ήταν αρκετοί εργοδότες να συνεχίζουν να υπολογίζουν εισφορές στο επιπλέον ποσό, υπό τον φόβο λαθών ή μελλοντικών καταλογισμών.
Με την 21/2025, ο ΕΦΚΑ επιχειρεί να κλείσει οριστικά το θέμα, προσφέροντας ένα από τα πιο ξεκάθαρα πλαίσια των τελευταίων ετών.
Τι προβλέπει η νέα εγκύκλιος
Η νέα οδηγία προβλέπει πως:
-
Κάθε προσαύξηση για νυχτερινά, Κυριακές/αργίες, υπερεργασία και υπερωρίες απαλλάσσεται πλήρως από ασφαλιστικές εισφορές, χωρίς εξαιρέσεις.
-
Η απαλλαγή ισχύει για το σύνολο της προσαύξησης, ακόμη και όταν αυτή είναι ανώτερη του νόμιμου ποσοστού, λόγω συνδικαλιστικών ρυθμίσεων, επιχειρησιακών συμφωνιών ή εταιρικής πολιτικής.
-
Η προϋπόθεση είναι ότι ο εργαζόμενος βρίσκεται σε καθεστώς πλήρους απασχόλησης.
Με τον τρόπο αυτό, η εγκύκλιος κλείνει ένα ακόμη πρακτικό ζήτημα: οι προσαυξήσεις που απαλλάσσονται από εισφορές δεν θα υπολογίζονται στις βάσεις για δώρα Χριστουγέννων, Πάσχα, επίδομα άδειας και λοιπά επιδόματα.
Νομικό υπόβαθρο και αλλαγές
Το νέο πλαίσιο «πατάει» στις πρόσφατες αλλαγές που ενσωματώθηκαν στο Π.Δ. 62/2025, το οποίο αναδιαμόρφωσε τα ποσοστά προσαυξήσεων και τον τρόπο υπολογισμού τους. Η ενιαία πλέον ερμηνεία δίνει σαφή οδηγία για το πώς εφαρμόζονται οι απαλλαγές, κλείνοντας κενά που επί χρόνια δυσκόλευαν επιχειρήσεις και λογιστές.
Τι σημαίνει για εργαζόμενους και επιχειρήσεις
Η νέα εγκύκλιος έχει άμεσο αντίκτυπο στην καθημερινότητα χιλιάδων εργαζομένων και επιχειρήσεων:
-
Καθαρότερες και υψηλότερες αποδοχές για όσους εργάζονται εκτός κανονικού ωραρίου.
-
Μειωμένο μη μισθολογικό κόστος για εταιρείες που λειτουργούν με διευρυμένο ωράριο, κυλιόμενες βάρδιες ή εποχική εντατικοποίηση.
-
Απλούστευση στα μισθοδοτικά συστήματα, καθώς εξαλείφονται οι διαφορετικές πρακτικές και οι φόβοι λαθών ή μελλοντικών ελέγχων.
Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς εργασίας, η εγκύκλιος θεωρείται «ανάσα» ιδιαίτερα για κλάδους όπως το λιανεμπόριο, η εστίαση, ο τουρισμός και οι υπηρεσίες φύλαξης, όπου η εκτός ωραρίου εργασία είναι συχνό φαινόμενο.
Όπως επισημαίνεται, η αποσαφήνιση του πλαισίου αναμένεται να μειώσει το λειτουργικό κόστος και τις πιθανότητες αστοχιών στους υπολογισμούς, ενώ ταυτόχρονα ενισχύει το καθαρό εισόδημα των εργαζομένων — στοιχείο που μπορεί να λειτουργήσει ως κίνητρο σε περιόδους έλλειψης προσωπικού.
Με την 21/2025, ο ΕΦΚΑ επιχειρεί να κλείσει οριστικά ένα ζήτημα που επί χρόνια ταλαιπωρούσε λογιστήρια, επιχειρήσεις και εργαζομένους. Η αγορά αναμένει τώρα την εφαρμογή της εγκυκλίου, ώστε να διαπιστωθεί αν το τοπίο θα παραμείνει ξεκάθαρο και στην πράξη.